anadolu Evliyâsından. 1842 (h.1258) Yılında Erzurum'da Doğdu. Babası Erzurum Nakîb-ul-eşrâfından Olup, Seyyidlerden Gadâyîzâde Muhammed Efendidir. Nesebi Peygamber Efendimize Ulaşır. İlimde Çok Kuvvetli Olduğundan, İlmî Mahlasını Kullanırdı. Abdürrezzâk Efendi Tahsil Çağına Gelince, İlk Önce Ağabeyi Muhammed Efendiden Okumaya Başladı. 14 Yaşından Îtibâren Babası Muhammed Efendinin Mânevî Terbiyesi Altına Girdi. Aynı Zamanda Medreselerde Okunan İlimleri De Bitirerek İbrâhim Paşa Medresesi Müderrislerinden Solakzâde Ahmed Tevfik Efendiden İcâzet, Diploma Aldı. Tahsîlini Tamamladıktan Sonra Ahmediyye Medresesinde Ders Okutmaya Başladı.
abdürrezzâk Ali Efendi, Tasavvuf Yolunda Da İlerlemek İçin Bir Mürşid-i Kâmilin Talebesi Olmak İstedi Ve Şeyh Hakkı Erzurum'a Gelince Onun Sohbetlerine Devâm Etti. Şeyh Hakkı Hazretlerinin Vefâtına Kadar Hizmetinde Bulundu. Sonra Tekrar Talebe Yetiştirmeye Başladı. Tefsîr İlminde Çok Derin Âlimdi. rûhul Beyân Tefsîri'ni Birkaç defâ Baştan Sona Talebelerine Okuttu.
abdürrezzâk Ali Efendi, Orta Boylu, Sakalının Kırı Az, İnce, Zayıf, Sevimli, Nâzik, Kibâr Bir Zâttı. Babasının Vefâtından Sonra Nakîb-ul-eşrâf Oldu. Erzurum'da İkâmet Eder, Üç-dört Senede Bir Ramazan Ayında İstanbul'a Giderdi. Çeşitli Câmilerde Vâz Ve Nasîhatlarda Bulundu. Sümbül Sinan Efendinin Mânevî İşâreti İle Kendisine Ayrılan Odada Elli Sene Kaldı Ve İbâdetle Meşgûl Oldu. Sözleri Çok Tesirli İdi. Dinleyenler Huzur Bulurdu. Kimseye Halîfelik Vermedi. 1907 (h.1325)'de Erzurum'da Vefât Etti. Büyük Câminin Bahçesine Defnedildi. Ali efendinin halal Ve Haram Risâlesi, Musâvât-ı Aded-i Hurûfât, Manzûme-i Nüfûs-ı Seb'a adlı Eserleri Yanında Bir De dîvân'ı vardır. Hiçbirisi Matbû Değildir.
abdürrezzâk Ali Efendi Buyururdu Ki:
"kalbi Allahü Teâlânın Sevgisi İle Diri Olanın Ölümü Hayattır. Kalbi Nefsin Arzuları İle Ölmüş Olanın Hayâtı Ölüdür."
"ölüm, ölmeden Önce Ölünüz, Sırrına Eren Âşıklara Rahmet, Devlet, Seâdet, İzzettir."
abdürrezzâk Ali Efendi, Allahü Teâlânın Aşkı İle Çok Güzel Şiirler Söylemiştir. Bunlardan Birisi:
cemâlullaha Olan Âşık Hevâ İle Sivadan Geç
karışma Fi'l-i Hakka Ey Gönül Çûn-u-çirâdan Geç.
bekâdan Neş'edâr Ol Bâde-i Tevhîd İle Ey Dil
gönülden Hâzır Ol Hakk'a Heman Mülk-i Fenâdan Geç.
libas-ı Fahri Neyler Câme-i Aşk Âşıka Kâfî
abâ-yı Aşkı Gey İlmî Bütün Dârû Devâdan Geç.
ey Gönül Erbâb-ı Câha Etme Arz-ı İhtiyaç
bâb-ı Hak Meftûh İken Gayra Ne Lâzım İlticâ.
kaynaklar
1) Sefînet-ül-evliyâ; C.2, S.156
