evliyanın Büyüklerinden. İsmi Ahmed Bin Ömer Zeyla'î El-akîlî El-hâşimî Olup Künyesi Ebü'l-abbâs'dır. Peygamber Efendimizin Amcası Ebû Tâlib'in Oğlu Ukayl'ın Soyundandır. Kızıldeniz Sâhilindeki Vâdiyi Mûr'daki Mahmûl Köyünde Doğdu. Doğum Târihi Bilinmemektedir. Nefsini Terbiye Husûsunda Herkesten İlerideydi. Çok İbâdet Ederdi. Kendisine Âriflerin, Allahü Teâlâyı Tanıyanların Sultanı Lakabı Verildi. 1307 (h.707) Senesi Kızıldeniz Sâhilindeki Luhayye Kasabasında Vefât Etti. Kabri Ziyâret Mahallidir.

ahmed Bin Ömer, On Yedi Yaşında Kendi Köyünden Ayrılıp Luhayye Kasabasına Yerleşti. Oradaki Sâlih Zâtlardan İlim Ve Edeb Öğrendi. Uzun Zaman Bir Şey Yemez İçmez, İbâdetle Meşgul Olurdu. Çok İbadet Etmesi Sebebiyle Allahü Teâlâ Kalp Gözünü Açtı. Mânevî Derecelere Yükseldi. Evliyâlık Makâmı Verildi. Kerâmetleri Görüldü. İnsanlar Dört Bir Yandan Sohbetine Koştular.

ahmed Bin Ömer Hazretleri Doğum Yeri Olan Mahmûl İle Yerleştiği Luhayye Kasabasında Birer Dergâh Açtı. Hak Âşıkları Buralarda Toplanıp Sohbetinde Dünyâ Ve Âhiret Seâdetine Kavuşturan Bilgileri Öğrendiler.

yemen'de Huleb Vâdisi İnsanları Ahmed Bin Ömer Hazretlerinin Sohbetine Sık Sık Devâm Ettiklerinden, Bunları Çok Sever Ve Ziyâretlerine Giderdi. Bu Ziyâretlerden Dolayı Samîmiyetleri Ve Birbirlerine Sevgileri Çok Artmıştı. Ahmed Bin Ömer, Bir Keresinde Onları Ziyârete Geldi. O Sırada Huleb Vâdisi Halkı, Kuraklıktan Çok Sınkıntıya Düşmüşlerdi. Yağmur Yağması İçin Duâ Etmesini İstediler Ve Çok Yalvardılar. Talebelerinden Birisine; "vâdinin Başına Git Vefakîh Ahmed Sana, Allahü Teâlânın İzniyle Hemen Ak Diyor, Diye Söyle!" Dedi. Talebe De Aynısını Yaptı. O Saatten Îtibaren Allahü Teâlânın Bir İhsânı Olarak Vâdiden Sular Akmaya Başladı.

bir Gün Ahmed Bin Ömer Hazretlerinin Dergâhına Birkaç Kişi Geldi. Beraberlerinde, Nezr Ettikleri Bir Mikdâr Altını Getirip Ahmed Bin Ömer Hazretlerinin Önüne Koydular. Ahmed Bin Ömer Hazretleri Onları Teker Teker Çevirip Baktı Sonra Üç Tanesini Ayırıp Gelenlerden Birine Geri Verdi. Daha Sonra On Altı Altını Ayırıp Diğer Birine Verdi. Sonra Da Hizmetçisine Emredip Kalanları Almasını Söyledi. Orada Bulunanlar Kendisine Üç Altını Geri Çevrilen Kişiye Bunun Sebebini Sordular. O Da; "bunlar Benim Değildir. Bunları Yetimleri Himâye Eden Birisi Gönderdi. Ahmed Bin Ömer Hazretleri Allahü Teâlânın İzni İle Anlayıp Ondan Bir Şey Kabul Etmedi. Ona Âit Altınları Benim Getirdiklerim Arasından Ayırdı. Bunlar Aynısıyla Ona Aittirler." Dedi. Oradakiler Bu Defâ Kendisine On Altı Altın Geri Verilen Kişiye Sebebini Sordular. O Da Şöyle Anlattı: "bunlar Semiyyîn Denilen Kabîleden Birisine Âittir. Bunun Atı Hastalandı. İyi Olursa Ahmed Bin Ömer Hazretlerine On Altı Dirhem Vermeyi Adadı. Neticede Atı İyi Oldu. Kabîlesi Yağmacılıkla Meşhur Olduğundan Kendisini Kabul Etmeyeceğinden Çekinip Benimle Gönderdi. Ben De Kendi Nezr Paramın Arasına Katıp Getirdim. Ahmed Bin Ömer Hazretleri Altınlar İçerisinden Onunkileri De Ayırıp Kabul Etmedi. İşte Bunlar Aynen Ona Âid Olan Altınlardır.

oradakiler Bu Velî Zâtın Kerâmetini Anlayıp Ona Daha Çok Bağlandılar.

ahmed Bin Ömer Hazretleri, Oğlu Îsâ Doğduğu Zaman, Önce Ağladı, Sonra Da Gülmeye Başladı. Bu Durumundan Kendisine Sorulunca Buyurdu Ki: "onun Boğularak Öleceği Bana Bildirildi. Bunun İçin Ağladım. Sonra, Onun Bir Oğlu Olacağı Ve Başlangıcının Benim Sonum Gibi Olacağı Bildirildi. Buna Da Güldüm." Söylediği Gibi De Oldu. Oğlu Îsâ Suda Boğuldu. Onun Oğlu Muhammed Bin Îsâ İse Âlim Ve Velî Oldu. Şöhreti Her Yere Yayıldı.

ahmed Bin Ömer Hazretlerinin Torunları Da İlâhî Aşka Tutulmuş Kimselerdi. Torunlarından Oğlunun Oğlu Ahmed Bin İbrâhim İçin Dedi Ki: "benim Bu Oğlum, Yüksek Bir Vecd, Aşk-ı İlâhî Hâline Sâhip Bir Kimse Olacak Ve O Vecdin İçinde İken Vefât Edecektir." Bahsettiği Bu Torunu, Böyle Olup, Vecd Hâlinin En Yüksek Derecesine Ulaştı. İlâhî Aşk, Kendisini O Kadar Çok Kaplardı Ki, Bâzan Düşüp Bayılırdı. Bir Keresinde, İlâhî Aşkı Terennüm Eden Bir Kasîdenin İlk Beytini Duyar Duymaz Vecde Gelip Bayıldı. Baktılar Ki, Vefât Etmişti.

ahmed Bin Ömer Zeyla'î'nin Birçok Eseri Vardır. Bunlardan; Semeret-ül-hakîka Ve Mürşid-ül-mesâlik İlâ Evdâh-it-tarîka Meşhurdur.

kerâmet Ve Menkîbeleri

bardaktan Boşalır  Gibi...

bir Keresinde Luhayye Kasabasından Mahmûl'e Geldi. Halk Etrafına Toplanıp Kendisine Kuraklıktan Şikayet Ettiler. O Esnâda Yanına Bir Hayvan Geldi Ve Yalvarırcasına Bir Takım Sesler Çıkarmaya Başladı. Ahmed Bin Ömer Hazretleri Bu Durum Karşısında Derhâl Mahmûl Mescidine Girdi. Allahü Teâlâya Duâ Edip; "ey Mikâil Aleyhisselâm!" Diye Seslendi. O Esnâda Sıcağın Harâretine Rağmen Her Taraftan Gökyüzünde Bulutlar Toplanıp Bardaktan Boşalır Gibi Yağmur Yağmaya Başladı. Kuraklık Geçti.

kaynaklar

1) Câmiu Kerâmât-il-evliyâ; C.1, S.317

2) Tabakât-ül-havâs; S.22-24

3) El-a'lâm; C.1, S.186

4) Mu'cem-ul-müellifîn; C.2, S.31

5) Nüzhet-ül-celîs; C.2, S.282

6) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; C.9, S.360