hindistan'da Yetişen Velîlerden. Doğum Ve Vefât Târihleri Belli Değildir. Sehârenpûr'a Yakın Diyobend Şehrinde Doğdu. Hayâtı Hakkında Fazla Bir Bilgi Yoktur. İlim Öğrenmek İçin Çeşitli Beldeleri Dolaştı. Serhend Şehrine Giderek İmâm-ı Rabbânî Hazretlerine Talebe Oldu. İhlâsı Sebebiyle İmâm-ı Rabbânî'nin İltifat Ve Merhametine Kavuştu. İmâm-ı Rabbânî, Ahmed Diyobendî'nin Terbiyesini Halîfesi Mîr Muhammed'e Havâle Etti. Ahmed Diyobendî Ondan Pekçok Mânevî İlimler Elde Etti. Sonra Tekrar İmâm-ı Rabbânî'nin Huzûruna Gelip, Sohbetlerine Devâm Ederek Kemâle Geldi. Bir Süre Sonra İcâzet, Diploma Ve Halîfelik Aldı.
ahmed Diyobendî'nin Sohbetleri Çok Tesirliydi. Dinleyenler Kendinden Geçerdi. Pekçok Talebe Feyz Almak İçin Ona Mürâcaat Etti. Onun Teveccüh Ve Tasarrufları Gâyet Tesirliydi. Bir Süre Ekberabat'ta İnsanlara Allahü Teâlânın Emir Ve Yasaklarını Anlattı Ve Onlara Doğru Yolu Gösterdi. Onun Sohbetlerinin Bereketi İle Bengâle'nin İleri Gelenlerinden Kâsım Han, Eshâb-ı Kirâm Düşmanlığından Vazgeçip, Ehl-i Sünnet Vel-cemâat Îtikâdına Kavuştu. Ahmed Diyobendî'nin Huzûrunda Tövbe Edip, Talebeliğe Kabûl Edilmesini İstedi. Talebeliğe Kabûlü İle Ahmed Diyobendî'nin Mânevî Terbiyesi Altına Girdi. Hocasına Çok Muhabbet Besleyen Kasım Han, Yüksek Mânevî Derecelere Kavuştu. Kâsım Hanın Teklifi Üzerine Bengâle'ye Giden Ahmed Diyobendî'ye Âlimler, Sâlihler, Büyük Küçük Herkes Talebe Oldu. Bâzı Zâtlar Ondan Halîfelik Ve Başkalarını Yetiştirmek İçin İcâzet, Diploma Aldı.
ahmed Diyobendî, İnsanlara Doğru Yolu Anlatmak İçin Hilâfet Aldığı İlk Zamanlarda Hocasıimâm-ı Rabbânî Hazretlerine Şöyle Bir Mektup Yazdı:
"bendeniz Kendimde Hiç Bir Mânevî Hâl Ve Kemâl Bulmuyorum. İki Kişiye Zikir İle İlgili Bir Vazîfe Vermiştik. Onlarda Birçok Hâller Görüldü."
bunun Üzerine İmâm-ı Rabbânî Şu Cevabı Yazdı:
mektûbunuzda; Kendimde Bu Yolun Büyüklerine Âit Hâller, İlimler Ve Mârifetlerden Bir Şey Bulamıyorum. Bununla Berâber İki Kişiye Bu Yolu Öğrettim. Onlarda Bunun Tesirleri, Garip Hâller Görüldü. Bunun Sebebi Nedir? Diye Yazıyorsunuz.
bil Ki, O İki Kişide Görülen Hâller, Sizin Hâllerinizin Aksetmesiyle Meydana Gelmiştir. Sizin Hâlleriniz Onların İstidâd Aynasında Görülmüştür. İlim Sâhipleri Oldukları İçin Kendi Hâllerini Bilmişlerdir. Maksat Bu Hâllerin Hâsıl Olmasıdır. Bu Hâlleri Bilmek De Ayrı Bir Devlet Ve Nîmettir. Bâzısına Bu İlmi Verirler, Bâzısına Vermezler. Bununla Berâber Her İkisi De Evliyâlık Hâlidir. Allahü Teâlâya Yakın Olmakta Eşittirler."
kaynaklar
1) Hadarât-ül-kuds; S.349
2) Mektûbât-ı Rabbânî; C.3, 19. Mektûb