anadolu Velîlerinden. İsmi, Ahmed Mürşidî'dir. Diyarbakır'da Doğdu. Doğum Târihi Belli Değildir. Kaynaklarda Hayatı Hakkında Fazla Bilgiye Rastlanmamıştır. Küçük Yaşta İlim Tahsiline Başlayan Ahmed Mürşidî Efendi, Birecikli Ebû Bekr Efendiden Tasavvuf Yolunu Öğrendi. Tahsilinin Sonunda Hilâfet Aldı.
ahmed Mürşidî Efendi, Diyarbakır'da Çok Talebe Yetiştirdi Ve İnsanlara Doğru Yolu Göstermek İçin Vâz Ve Nasihatlarda Bulundu. Bir Gün Şöyle Vâz Etti:
"ey İnsanoğlu! Bil Ki O Sakladığın Mallar Senin Değil Hepsi Emânettir. Bir Gün Sen Âhirete Göçersin Onlar Burada Kalır. Oraya Bir Kefenden Başka Bir Şey Götüremezsin. Bir Gün Biriktirdiğin Malları Mîrasçılarına Bırakıp Gidersin. Bütün Mal Ve Mülkün Elinden Gidip, O Benim Malım Mülküm Dediğin Şeyler, Yeni Sâhiplerinin Eline Geçer. Her Topladığın Malın Hesâbını Yarın Kıyâmet Gününde Vereceksin. Bu Hâlinle Kıyâmet Günü Hâlin Ne Olacak? Sana Söylenecek En Tesirli Söz Şu Olsa Gerek: "sen Bu Geçici Dünyâyı Bâkî Mi Sandın? Hâlbuki Bunların Hepsi Fânî İdi. Çok Mal Toplayanlar Yarın Kıyâmet Gününde Hepsinin Hesâbını Vereceklerdir. Birçok Soru Ve Suâlden Sonra Malının Helâl Olduğu Anlaşılan Kimse Kurtulur. Haram İse, Elbette Azâb Ederler. Helâl Malın Zekâtı Sorulur. Eğer Hesâbı Kolay Verirsen Kurtulursun.
ey Bu Fânî Mülkün Rağbetlisi Olan İnsan! Kalbini Durmadan, Uzun Uzun, Bitmez Tükenmez Emellerle Dolduruyorsun. Aklın Varsa İhtiyâcından Fazlasına Heveslenme. Bu Fânî Âlemde Kimse Bâkî Kalmaz. Şimdi Elinde Tuttuğun İçin, Sâhibi Olduğunu Sandığın Şeylerin Hiçbirisi Aslında Senin Değildir. Bir Gün Bu Yerden Elbette Ayrılacaksın. Topladıklarının Hiçbiri Bu Dünyâdan Seninle Berâber Gitmez. Mezara Bir Kefenle Girersin. O Gözünden Bile Kıskandığın Malının Sefâsını Mîrasçıların Sürer. Çoğu Zaman Seni Rahmetle Anmak Akıllarına Bile Gelmez. Bu Fânî Dünyânın Malına Îtibâr Etme. İyi Kimselerin Yolunda Yürü. Malın Varsa Bile, Sakın Ona Muhabbet Eyleme. Sana Emânet Olan Mallara Benim Deme, Gaflet Gösterme. Bilirsin Ki Bu Fânî Âlem Bir Misâfirhânedir. Bir An Önce Yolculuk Hazırlığı Yapmayan Divânedir. Bu Dünyânın Değişmez Âdeti Şudur: "gelen Gider Konan İse Göçer. Çünkü Yakında Sen De Bu Dünyâdan Gideceksin. Gönül Vermen Boşuna, Çabuk Unutursun. Birisi İle Çok Dostluk Edip Ona İyice Alışırsan, Ayrılması Da Çok Güç Olur. Kim, Bu Yer Benim Dedi İse, Sonunda O Yer Onu Yedi."
ahmed Mürşidî Efendi, Kendisini Doğru Yoldan Ayırmaması, Günahlarını Affetmesi, Ayıp Ve Kusurlarını Gizlemesi İçin Sık Sık Allahü Teâlâya Duâ Ederdi. Bu Duâlarından Biri Şöyledir:
"yâ Rabbî! Bizi Kötü Huylardan Koru. Bize, İşlerimizi İhlâs Ve İçtenlikle Yapmayı Nasîb Eyle. Yâ Rabbî! Bize İhlâs İle Amel Etmeyi Nasîb Kıl! Yâ Rabbî! Sen Ayıplarımızı Gizleyicisin, Kulların Günahlarını Bağışlayacak Da Sensin. Çeşitli Suçları İle Ahmed Kapına Geldi. Bütün Sevâbı, Senin Vahdâniyetini, Birliğini Bilmesinden İbârettir. O Senin Sevgili Habîbinin Sallallahü Aleyhi Ve Sellem Ümmetindendir. Bütün Gece Ve Gündüz İsteği Rahmetinle Cennet'indir. Ettiğim İsyanlara Pişman Olarak Sana Sığınıp Umut Kapına Geldim. Ey Yüceler Yücesi Rabbim! Sen Bizi Kapından Ayırma.
yâ Rabbî! Bize Doğru Yolu Göster. Sen Kerîmsin. Kötü Hallerden Bizi Selim Kıl. Nefsimize Ruhsat Verme. Akıl İle Selâmete Erelim. Dâimâ Alçak Gönüllü Olmamızı Nasîb Eyle! Âmin."
ahmed Mürşidî Efendi, 1760 (h.1174) Senesinde Diyarbakır'da Vefât Etti. Şehre Bir Saat Uzaklıktaki Ali Pınarı Köyü İle Şehir Arasına Defnedildi. Ahmed Mürşidî Efendinin Yazdığı Ahmediyye İsimli Eser Çok Meşhûrdur. Bu Eserin Ahmed Bîcan Hazretlerine Âid Olduğu Sanılmışsa Da Ahmed Bîcan'la Ahmediyye'nin Hiç Bir İlgisi Yoktur Ve Bu Daha Çok Türkçe Manzum Bir Fıkıh Kitâbıdır. Ahmed Mürşidî'nin Ayrıca Yûsuf Ve Züleyha İle Mevlid-i Nebî Adlı Manzum Eserleri De Vardır.
kerâmet Ve Menkîbeleri
alır Verir, Verir Alır
bir Gün Talebeleri İle Sohbet Ederken, Bir Talebesinin Nasîhat İstemesi Üzerine Ona Şöyle Buyurdu:
"aslâ Dünyâ Malına Meyletme. Ancak Kimseye El Açmayacak Kadar Malın Olsun Yeter. Bilmez Misin Her İşin Hayırlısı Ortasıdır. Dünyâ Âhiretin Tarlasıdır. Sen Bu Âleme Para Ve Mal Toplamak İçin Gelmedin. İyi Ameller Yapmak İçin Geldin. Kimseye El Açmayacak Ve Yetecek Kadar Mal Kazandıktan Sonra, Vaktini Hak Teâlâya İbâdet Ederek Geçir. Ondan Sonra Yat Ve İstirâhat Et. Unutma, Nefsinin De Sende Hakkı Vardır. Topladığın O Mal Ve Mülk Senin Değil Mîrasçılarınındır. Senin Rızkın, Ancak Âlemlerin Rızk Vericisi Olan Allahü Teâlâ Tarafından Sana Yemen İçmen İçin Verilenden İbârettir.
malım Mülküm Yok Deme. Olmadı Diye Gam Çekme. Bu Benim Mülkümdür Diyene, Bir Gün Ecel Gelir. Bu Sûrette O Malın Sâhibi Olduğuna Dâir İddâsı Yalan Olur. Bu Yalan Dünyâ, Dâimâ İnsanlara Gaflet Gömleği Giydirir. Bu Fânî Mülkü Elimizden Alır. Kendini Ona Sâhip Sanacak Bir Yalancı Müşteri Bulur. O Da Ölür, Yerine Başkası Çıkar. Dünyânın Âdeti Böyledir. Verir Alır, Alır Verir.
sakın Kapına Gelen Fakirleri Boş Çevirme. Bir Şeyin Varsa, Gizleyip Yok Deme. Verdiğin Sadakayı Da Öğünme Vâsıtası Yapma. Sağ Elinin Verdiği Sadakayı Sol Elin Bilmesin. Cömertlik Tâcını Giymek İstiyorsan, Allahü Teâlânın Aç Ve Muhtaç Kullarını Kollamalısın. Allahü Teâlânın Huzûrunda Makbûl Olmak İstersen, Herkes İçin Hayır Dile, İnsanları Şefkatle Sev. Kimsenin İşliyeceği Hayra Mâni Olma. Ne Kadar İyilik Etsen, Yaptıklarını Sayma. En Küçük Hayır Ve Şer Amel Defterine Yazılır. İhlâsla, İçtenlikle Ve Riyâdan Uzak İşlediğin Bir Amelin Olsa, Allahü Teâlâ Onu Amel Defterine Dağlar Kadar Büyük Olarak Geçirtir. İyilik Ettiğin Kimseye Yaptığını Başa Kakıcı Olma. İyilik Ettiğin Kimseden Sana Minnet Beslemesini İstersen, Yaptığın İyiliğin Bir Kıymeti Kalmaz. Bana İyi Desinler Diye Yapılan İyilikler Riyâ Eseridir."
kaynaklar
1) Osmanlı Müellifleri; C.1, S.37
2) Ahmediyye
3) Tezkire-i Şu'arâyı Âmid
4) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; C.16, S.268
