evliyânın Büyüklerinden. İsmi Ahmed Bin Ebü'l-hayr Es-sayyâd, Künyesi Ebü'l-abbâs'dır. Sayyâd Lakabıyla Anıldı. Yemen'de Doğdu. Doğum Târihi Bilinmemektedir. Çok Kerâmetleri Görüldü. 1183 (h.579) Senesinde, Vefât Etti. Zebîd Şehrinde Bâb-ı Sihâm Kabristânlığına Defnedildi. Kabri Ziyâret Mahalli Olup, Üzerine Büyük Bir Türbe Binâ Edilmiştir. Kabrini Ziyâret Edenler İstifâde Etmekte, Hastalar Şifâ Bulmaktadır.
ahmed Sayyâd, Gençliğinde Herkes Gibi Gününü Gün Ederdi. Yirmi Yaşlarında İken; Bir Gece Rüyasında Birisi Geldi Ve; "ey Sayyâd Kalk Namaz Kıl." Dedi. Fakat O, Abdestin Nasıl Alınıp, Namazın Nasıl Kılınacağını Bilmiyordu. Hemen Kalktı Ve Sorarak Abdestin Alınışını, Namazın Kılınışını Öğrendi Ve İbâdete Başladı.
bir Defâsında Kendisinden Halinin Değişmesine Sebeb Olan Hâdise Soruldu. Buyurdu Ki: "bir Gece Uyurken Rüyâda Bir Kişi Geldi Ve "ey Sayyâd Kalk!" Dedi. Ben De Kalktım. Ne Göreyim Bir Şahıs Karşımda Duruyor. "beni Tâkib Et." Deyip, Beni Zebîd Şehri Câmisine Götürdü. Orada Saflar Hâlinde Durmuş Namaz Kılan İnsanlar Vardı. Hepsi Bembeyaz Elbiseler Giymişlerdi. Herbirinin Alınları, Gözleri Kamaştıran Şekilde Parlıyordu. O Kişi Bana; "haydi Abdest Al, Onlarla Berâber Namaz Kıl." Deyince; Abdest Alıp, Birlikte Namaz Kıldım. İbâdetimiz Tan Ağarıncaya Kadar Sürdü. Sonra Hepsi Kayboldu. Nereye Gittiklerini Bilmiyorum. Uzun Bir Süre O Câmide Kalıp İbâdet Ettim. Bu Arada, O Kişi Bâzan Bana Yiyecek, İçecek Ve Tatlılar Getirir; "buyur Ye!" Derdi. Ben De; "bir Şey İstemem." Deyince Kaybolurdu. Evime, Çoluk Çocuğumun Yanına Geldiğimde, Evdekiler; "bunları Birisi Getirdi." Derlerdi.
ahmed Sayyâd, Tasavvuf Yolunun Edeb Ve Bilgilerini Fakîh İbrâhim El-feşelî'den Öğrenip Kemâle Geldi, Olgunlaştı. Kerâmetleri Görüldü. Çok İbâdet Eder, Uzun Süre Secdede Kalırdı.
ahmed Sayyâd Hazretleri Bir Gün Kabristânda Uyuduğu Bir Zamanda, Kuvvetli Bir Ses İle Uyandı. Aklı Başından Gitti. Bir Süre Kimseyi Tanımadı. Onun Çeşit Çeşit Halleri Vardı. Bâzan Alnını Secdeye Koyar, Saatlerce Böyle Kalırdı. Bir Zamanlar Gözlerinden Birine Perde İnmişti. Bâzıları Bunun Sebebini Sorup Güldüler. Ahmed Sayyâd Hazretleri, Eliyle Perdelenen Gözünü Mesh Etti. O Esnâda Eskisinden Daha İyi Görmeye Başladı. Oradakiler, Özür Dileyerek Tövbe Ettiler.
şeyh İbrâhim Bin Beşşâr, Ebü'l-abbâs Ahmed Bin Ebü'l-hayr Hazretlerinin Önde Gelen Talebelerinden Olup, Onun Kerâmetlerini Üstün Hâllerini Nakletmiştir.
sevenlerinden Biri Anlatır: "bir Gün Kalabalık Bir Cemâat Olarak "el-fâze" Mescidine Gittik. Ahmed Sayyâd Hazretleri De Orada İdi. Yanında Bir Genç Vardı. Ona; "bu Sizin Talebeniz Midir?" Diye Sorunca, Bize Cevap Vermedi. O Zaman Gence; "bu Zât Sizin Hocanız Mıdır?" Diye Sorduk. Genç; "evet." Dedi. Biz De; "ey Ahmed Sayyâd! Bu Genç Size Talebe Oldu." Dedik. O Zaman; "evet, Talebemdir." Buyurdu. Biz De; "eğer Bu Sizin Talebeniz İse, Ona Emredin Denizin Üzerinde Yürüyüp, O Dağdan Bir Taş Getirsin." Dedik. Sonra Deniz Kenarına Gitti Ve Gence Hitâben; "yavrum, Su Üzerinde Yüreyerek Git Ve Dediklerimi Getir." Buyurdu. Genç, Yerde Gider Gibi Denizin Üzerinde Gitti Ve İstediğimizi Getirdi. Cemâat Olarak Böyle Bir İstekte Bulunduğumuz İçin Çok Pişman Olduk Ve Özür Diledik. O Da, Bizim Özrümüzü Kabûl Buyurdu Ve Bize Duâ Etti."
ahmed Sayyâd Hazretleri, Bir Gün Kalabalık Bir Toplulukta Sohbet Ediyordu. İçlerinden Biri Şöyle Düşündü: "bâzı Evliyâ Çok Kerâmet Gösteriyor. Bu Zâtın Kerâmetini Göremiyoruz. Bir Çok Evliyâ, Uçarak Hacca Gidiyor, Arslanlar Onlara Hizmet Ediyor. Bunda Böyle Hâllerin Görünmemesinin Sebebi Nedir Ki?" Ahmed Sayyâd Hazretleri; "kerâmet Göstermek Şart Değildir. İstesek Allahü Teâlâ Bize De Birçok Kerâmetler İhsân Eder. Fakat Biz Böyle Kalmayı İstiyoruz." Buyurdular.
ahmed Sayyâd Hazretlerine Birçok Hasta Getirilir, Duâ Etmesi İstenirdi. Duâ Ettiği Kimseler, Allahü Teâlânın İzniyle İyileşip Giderlerdi.
kerâmet Ve Menkîbeleri
kıymetini Bilelim
ibrâhim Bin Beşşâr Anlatır: "bir Gün Cemâat Hâlinde Ahmed Sayyâd Hazretlerinin Huzûrunda İdik. İçeriye, Kâdı Ebû Bekr Bin Ebî ıkâme Girdi. Ahmed Sayyâd Hazretleriyle Bir Süre Sohbet Etti. Sonra Kalkıp Cemâate, "beni Biraz Dinleyiniz. Size Bâzı Şeyler Söyliyeceğim. Ahmed Sayyâd Hazretleri, Bir Gün Benim İçinde Bulunduğum Bir Topluluğun Yanına Geldi. O Esnâda Herkes Ayağa Kalktı. Ben De Orada Olanlara Uyarak Ayağa Kalktım. Sonradan Cemâate; "niçin Ayağa Kalkıyorsunuz? O Âlim Değil. Ümmî Birisidir." Dedim. Oradakiler, Bana Onun Büyüklüğü Hakkında Bâzı Şeyler Anlattılar. Ben De; "ona İmâm-ı Gazâlî Hazretlerinin Kitabından Bir Şey Sorulsa Bilemez." Dedim. Bir Saat Sonra Ahmed Sayyâd Hazretleri Geri Döndü. Herkes Yine Ayağa Kalktı. Ben De Onlara Uyup Kalktım. Bana Dönüp Buyurdu Ki: "kâdı Efendi, Bâzı Kimseler Benim Hakkımda, Bu Zât İçin Niçin Ayağa Kalkıyorsunuz. O Âlim Değil, Ümmî Birisidir. Kendisine İmâm-ı Gazâlî Hazretlerinin El-vasît, El-basît Kitaplarından Bir Şey Sorulsa Anlayamaz Bile Diyorlar. Şimdi O Meseleler, Şöyle Şöyle Şöyledir." Diyerek Sonuna Kadar Îzâh Buyurdu. Sonra Kendisinden Özür Dileyerek Tövbe Ettim. "ey Cemâat İşte Bu Zâtın Kıymetini Bilelim." Dedi.
kaynaklar
1) Câmiu Kerâmât-il-evliyâ; C.1, S.294
2) Tabakât-ül-havvâs Ehl-üs-sıdk Vel-ihlâs (ebü'l- Abbas Şercî, Zebîdî); S.17