evliyânın Büyüklerinden. İsmi Ali Olup, Babasının İsmi Cemâl'dir. Mısır'da Doğdu. Doğum Târihi Belli Değildir. 1495 (h.901) Senesinde, Mısır'da Vefât Etti. Dergâhının Yanına Defnedildi.
ali Bincemâl, Evliyânın Önde Gelenlerinden Ebü'l-abbâs Gamrî'nin Talebesidir. Ondan İlim Ve Edeb Öğrendi. Büyük Bir Âlim Oldu. Zor İşleri Kolaylıkla Çözerdi. Himmet Ve Gayreti Çok İdi. Talebelerinin Yetişmesi İçin Çok Gayret Gösterirdi. Keşf Ve Kerâmetleri Görüldü.
ali Bin Cemâl, Hocası Ebü'l-abbâs Gamrî, Muhammed Bin Anân, Muhammed Münîr, Ebû Bekr Hadîdî Ve Muhammed Adl İle Birlikte Hacca Gitti. Ay ışığının Olmadığı Karanlık Bir Gecede, Hurma Yerlerken, İçlerinden Ebû Bekr Hadîdî Dedi Ki: "kimse Arkadaşından Bir Tâne Dahî Fazla Yememeye Dikkat Etsin." Böylece Hurmaları Bitirdiler. Önlerindeki Hurma Çekirdekleri Sayıldığında, Hepsinin Aynı Miktarda Hurma Yediği, Birinin Diğerinden Bir Hurma Fazla Yemediği Anlaşıldı.
ali Bin Cemâl, Hocası Ebü'l-abbâs Gamrî'ye Çok Bağlıydı. Onu Çok Severdi. Bir Defâsında Hocası Rif'e Geldi. Oradan Bir Kafes Aldı Ve Onu Ali Bin Cemâl'e Emânet Bıraktı. Bir Müddet Sonra Kafesi İstedi. Ali Bin Cemal, O Kafesi Bir Başkası İle Gönderme İmkânı Olduğu Hâlde Göndermeyip, Derhâl Hazırlığını Yaptı.kafesi Başının Üstüne Aldı. Nebtîtî'den Kâhire'ye Kadar Yürüyerek Getirdi.hocasına Teslim Edip, Duâsını Aldı.
ali Bin Cemâl, Her Yıl Mekke-i Mükerreme Ve Medîne-i Münevvere Halkına Elbise, Hubûbât Ve Şeker Dağıtırdı. Verdiği Şeylerin Gizli Tutulmasını Ve Verdiğini Hiç Kimseye Bildirmemelerini İsterdi. Birisi, Onun Verdiğini Birine Anlatsa, Bir Daha Ona Bir Şey Vermezdi. Ali Bin Cemâl, Kendi Malını, Talebelerine Gelen Hediyelere Karıştırırdı. Sanki Onların İçinde Kendi Malı Yokmuş Gibi Onları Talebelerine Taksim Ederdi. Ali Bin Cemâl, Hızır Aleyhisselâm İle Görüşürdü.
buyurdu Ki: "hızır Aleyhisselâm, Kendisinde Üç Haslet Bulunan Kimse İle Görüşür. Eğer Bu Üç Haslet Yok İse, Meleklerin İbâdetini Yapsa Bile Onunla Görüşmez. Üç Haslet Şunlardır: Birincisi; Kişinin Her Haliyle Sünnet-i Seniyyeye Uyması. İkincisi; Kalbinde Müslümanlara Karşı Kin, Düşmanlık, Hased Ve Diğer Kötülükleri Beslememesi. Üçüncüsü; Dünyâya Düşkün Olmamasıdır."
kaynaklar
1) Câmiu Kerâmât-il-evliyâ; C.2, S.188
2) Tabakât-ül-kübrâ; C.2, S.125
3) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; C.13, S.242