on Birinci Yüzyılda Yaşayıp Anadolu'nun Türkleşmesinde Ve İslâmlaşmasında Rol Oynayan Mücâhid Velîlerden. Doğum Ve Ölüm Târihleri Bilinmemektedir.
1071 Malazgirt Meydan Muhârebesinden Sonra Oğuzların O Târihe Kadar Anadolu'ya Yapmış Oldukları Akınlar Ondan Sonra Yerleşme Şeklinde Kendini Göstermeye Başlamıştı. Anadolu'ya Gelen Türkmenler, Bozkır Kültürü İle Yetişmiş Olduklarından, Daha Ziyâde Kendilerinin Yaşadıkları Şartlara Elverişli Toprak Arayarak Dağlık Bölgeleri Bırakıp Ovalara Yerleşiyorlardı. Başlangıçta Kızılırmak Kaynaklarından Kütahya'ya Kadar Uzanan Orta Anadolu'nun Geniş Ovası, Türklerin Yerleşme Yeri Oldu. Akabinde Bu Fetihler Ege Bölgesini De İçerisine Aldı.
yirmi Dört Oğuz Boyuna Mensup İnsan Kümeleri, Anadolu'nun Dört Bir Yanını Yeni Köy Ve Kasabalarla Süsledi. Yıllarca Zulüm Altında Ezilmiş Olan Anadolu'nun Yerli Halkı, İslâmiyetin Güzel Ahlâkı İle Bezenmiş Bu Yeni Misâfirlerine Karşı Öyle Pek Sert Davranmadı. Onlara Yalnız Halkı Soyan Ve Menfaatlerine Halel Gelen Derebeyleri İle, Bunlara Bağlı Adamlar Karşı Çıkıyorlardı.
rivâyete Göre Denizli Bölgesine Gelen Bu Türkmen Cemâatlerinden Biri De Avaraslar İdi. Avaras Obasının Başında Asıl Adı Ali Olan Ve Avdan Baba Denilen Mücâhid Bir Zât Bulunuyordu. Avdan Baba, Obanın Savaşta Lideri, Dînî Konularda Da Rehberi İdi. Herkes Bilemediği Mevzûu Ondan Sorup Öğrenirdi.
avdan Baba, Denizli'nin Tavas İlçesi Yakınlarına Geldiğinde Kalabalık Bir Hıristiyan Birliğine Rastladı. Oymağına Bir Kez Daha Cihâdın Öneminden Bahsetti. Sonunda Savaşta Ölürse Buraya Defnedilmesini Ve Sebât Edip Geri Çekilmemelerini, Nihâî Zaferin Kendilerinin Olacağını Bildirdi. Oymağı, Bu Konuşmayı Ağlayarak Dinledi. Çünkü Bu Sözler Onun Şehîd Olacağını Belirtiyordu. Gerçekten Avdan Baba Bu Çarpışma Sırasında Şehîd Düştü. Ancak Müslümanların Sebat Ve Gayretiyle Zafer Kazanıldı.
avdan Baba'nın Şehîd Düştüğü Yere Derhâl Bir Türbe İle Bir Zâviye Yapıldı Ve Burada Bir Köy Vücuda Geldi. Nitekim Kurulan Bu Köy De Avdan Adını Aldı. Bugün Türbesini Ziyâret Edenler, Avdan Baba'nın Rûhunu Vesîle Ederek Cenâb-ı Hakk'a Duâ Etmekte Ve Nice Arzularına Nâil Olmaktadırlar.
bir Gün Türbenin Bahçesinde Yer Alan Ağaçların Tutuşması İle Büyük Bir Yangın Çıktı. Avdan Baba'nın Türbesinin De Yangından Kurtulmasına İmkân Yok Gibiydi. Köylüler Büyük Bir Üzüntü İle Yangını Seyrederken Diğer Tarafdan Da Kerâmetini Görsek Diye Ümitli Bir Bekleyiş İçerisindeydiler. Tam Bu Sırada Ters Yönden Esen Bir Rüzgâr Yangını Türbeden Uzaklaştırdı Ve Yangın Zarar Vermedi.
kaynaklar
1) Denizli'de Türbeler-kitâbeler-yatırlar; S.17-18