âlim Ve Velîlerden. İsmi, Câfer Bin Abdürrahîm El-mehâî El-kilâî, Künyesi Ebû Abdullah'tır. Yemen'de Cünd Şehri Yakınlarında Bir Köyde Doğdu. 1067 (h.460) Senesi Cünd Şehrinde Vefât Etti.
câfer El-kilâî, Âlim Bir Zât Olarak Yetişti. Fıkıh İlminde Üstün Bir Dereceye Yükseldi. Âlim Olduğu Kadar Âbid, Çok İbâdet Eden Ve Zâhid, Dünyâya Gönül Bağlamayan Bir Zât İdi. Salâhı, İyi Hâlleri Ve Verâsı, Haram Ve Şüphelilerden Kaçması İle Meşhurdur. Bir Çok Kimse Yanında Yetişip Âlim Oldu. Ebû İshak Sarzefî Bunlardan Biri Olup, Ferâiz (islâm Mîras Hukûku) İlmine Dâir Olan Kâfî Kitabının Yazarıdır.
câfer El-kilâî, Cünd Şehri Yakınlarında Bir Köyde İkâmet Ederdi. Bâzı Kerâmetleri Görüldü. Âlimleri Seven Ve İyi Bir Kişi Olan Cünd Vâlisi Bir Gün Câfer Kilâî'ye Haber Gönderip İnsanlara İlim Ve İrfânıyla, Fetvâlarıyla Yol Göstermesini Ricâ Etti. Câfer Kilâî Bunun Üzerine Vâliye Bâzı Şartlar İleri Sürdü. Kendisine Hâkimlik Teklif Etmemesini Ve Evine Dâvet Etmemesini Bildirdi. Vâli Bunları Kabûl Edince Câfer Kilâî Cünd'e Gelip Yerleşti Ve İnsanlara İlim Öğretmeye Başladı.
bir Zaman Sonra Süleyhî Adında Biri Şehre Vâli Tâyin Edildi. Süleyhî Şehre Gelince Burada En Büyük Âlimin Kim Olduğunu Sordu. Ona; "burada En Büyük Âlim Ebû Abdullah Câfer'dir." Dediler Ve Herkesin Ona Mürâcaat Ettiğini Bildirdiler. Vâli, Câfer Kilâî'yi Çağırtıp; "bu Şehrin Kâdısı, Hâkimi Sen Olacaksın." Dedi. Ebû Abdullah Câfer; "ben Bu Vazîfeye Lâyık Değilim Ve O Vazîfe De Bana Uygun Bir İş Değildir." Diyerek Kabûl Etmedi. Teklifini Kabûl Etmemesi, Vâli Süleyhî'yi Kızdırdı. Ebû Abdullah Câfer De Oradan Ayrılıp Köyünün Yolunu Tuttu. Çok Geçmeden Süleyhî, Ebû Abdullah Câfer'in Nereye Gittiğini Öğrenip Adamlarıyla Peşine Düştü. Yolda Yetişip Ona Hücum Ettiler, Kılıçlarıyla Vurdular. Allahü Teâlânın Hikmeti Kılıçları Kesmedi. Lâkin Onlar Bunun Farkına Varmadılar. Ebû Abdullah Câfer Bu Darbelerden Bayıldı. Süleyhî Ve Adamları Öldü Zannedip Geri Döndüler. Oradan Geçmekte Olan Birisi Ebû Abdullah Câfer Hazretlerini Tanıyıp Köyüne Götürdü. Başına Gelenden Sordular. O Da Başından Geçenleri Anlattı Ve; "o Sırada Yâsîn-i Şerîf Sûresini Okuyordum. Vurdukları Kılıçlar Hiç Bir Yerimi Kesmedi." Buyurdu. Daha Sonra Durumunu Süleyhî'ye Haber Verdiler. Süleyhî Yaptıklarından Pişman Olup Af Diledi Ve Ebû Abdullah Câfer Hazretlerine Hürmet Etmeye Başladı.
ebû Abdullah Kilâî'nin; el-câmî ve et-takrîb adli eserleri Vardır.
kaynaklar
1) Mu'cem-ül-müellifîn; C.3, S.140
2) Tabakât-ül-havâs; S.46
3) Câmiu Kerâmât-il-evliyâ; C.1, S.380
