büyük Velîlerden. İsmi Saîd Bin Yezid'dir. Künyesi Ebû Abdullah Olup, Basra Yakınlarında Nibâc Köyünde Doğmuştur. Doğum Ve Vefât Târihleri Bilinmemektedir. Hicrî Üçüncü Asrın İlk Yarısında Vefât Ettiği Tahmin Edilmektedir. Evliyânın Meşhurlarından Zünnûn-i Mısrî Ve Diğer Büyük Zâtlarla Görüşüp Sohbet Etmiştir. Ahmed Bin Ebi'l-havârî, Amr Bin Osman Mekkî, Ebû Saîd Harrâz Gibi Âlim Ve Velîler Onun Talebelerindendir. Şam, Mekke Ve Diğer Bâzı Yerlere Seyâhat Etti. Daha Çok Basra'da Bulundu. Kerâmetlerini, Hal Ve Sözlerini Ahmed Bin Ebi'l-havârî Hazretleri Nakletmiştir.

gündüzleri Oruç Tutar, Geceleri Hep İbâdet Ederdi. Haramlardan Çok Sakınır, Şüpheli Şeylerden Kaçar, Harama Düşerim Korkusuyla Mübahlardan Da Zarûret Mikdârı İstifâde Ederdi. Cömertliği Ve Güzel Ahlâkıyla İnsanların Sevgisini Kazanır, Dünyâlık Vererek Âhiretlerini Kazandırmaya Çalışırdı.

buyurdu Ki:

"hür İnsana Edepli Olmak Ne Güzel Yakışır."

"mûsâ Aleyhisselâm; "yâ Rabbî! Ben Seni Nasıl Bulurum?" Diye Suâl Etti. Cevâbında; "niyetini Düzelttiğin An Beni Bulursun." Buyruldu.

"ibâdetin Esâsı Üçtür: Allahü Teâlânın Hükümlerinin Hepsini Kabûl Et, O'nun Yanında Kıymeti Olmayan Bir Şey Yapma, O'ndan Başkasından Bir Şey İsteme."

"her Şeyin Bir Yardımcısı Vardır, Dînin Hizmetkârı Da Edeptir."

"bir Gün Canım Bir Şey Arzu Etmiş, Ben De Onu İnsanlardan İstemiştim. O Gece Rüyâmda; "mevlâsından İstediğine Kavuşan Birinin, O'nun Kulundan Bir Şey İstemesi Yakışık Olmaz." Denildi. O Günden Beri, O İşime Tövbe Ederim."

"rızkını Allah'a Havâle Edip, Yalnız O'ndan Bekleyenin Ahlâkı Güzelleşir, Harcarken Cömert Olmak Ona Zor Gelmez, Namazda Dünyâ Malı İçin Vesveseye Düşmez."

"fudayl Bin İyâd Hazretlerine; "insan Allahü Teâlânın Muhabbetinde Ne Zaman Son Dereceye Ulaşır?" Diye Sorulunca; "allahü Teâlânın Vermesi İle Vermemesi O İnsan Yanında Müsâvî Olduğu Zaman."(her Hâlukarda Râzı Olduğu Zaman) Diye Cevap Vermiştir."

"allahü Teâlâdan Gelen Şeyleri, Nîmetleri Ve Kendisinden Allahü Teâlânın Neyi İstediğini Bilmeyen Kimse, Kalbini Perdelemiş Olur. Kim Nefsinin İsteklerine Kavuşmak İçin Acele Ederse, İyiliklere Kavuşma Yollarını Keser. Kim Nefsinin Her İstediğini Yer Ve Bunların Peşine Düşerse, O Kimsenin Başına Çeşitli Belâlar Gelir. Allahü Teâlâyı Unutmak, O'ndan Gâfil Olmak, Cehennem'e Girmekten Daha Şiddetli Bir Haldir. Allahü Teâlâdan Başka Şeyleri Anmak, Onlardan Bahsetmek Kalpte Kasvete, Katılığa Sebeb Olur. Şeytan; "kim Bana Karşı Kendini Benim Tuzağımdan Kurtardığını Zannederse, Ben Onu Ucub İle Yâni Kendini Beğenmekle Tuzağıma Düşürürüm." Demiştir.

kerâmet Ve Menkîbeleri

helâl Yemek

ebû Abdullah Nibâcî Buyurdu Ki:

"müminin Bilmesi Gereken Beş Haslet Vardır Ki, Şunlardır: Birincisi, Allahü Teâlâyı Bilmek, Tanımak, Mârifetullah. İkincisi, Hakkı, Hukûku Tanımak, Gözetmek. Üçüncüsü, Yapılan İşte, Amelde İhlâslı Olmak, Sırf Allah İçin Yapmak. Dördüncüsü, Sünnet İle Amel Etmek, Sünnete Uymak. Beşincisi, Helal Yemek. Eğer Allahü Teâlâyı Bilir Fakat Hakka, Hukûka Riâyet Etmezse, Bu Bilmesinden Bir Fayda Elde Edemez. İhlâsla Amel, İş Yapmazsa Tanıması, Bilmesi Ona Yine Fayda Vermez. Sünnete Uymazsa Ve Helal Yemezse, Yine Allahü Teâlâyı Bilmesinden Fayda Elde Edemez. Eğer Yediği Helalden Olursa Kalbinde Bir Safâ, Temizlik Hâsıl Olur. Bu Temizlik İle Dünyâ Ve Âhiret İşlerini Görür. Eğer Yediği Şüpheli İse Yediği Şüpheli Şeyin Mikdârı Kadar Da İşleri Şüpheli Olur. Yediği Haramdan Olursa, Onun Dünyâ Ve Âhiret İşleri Karanlık Olur. İnsanlar Böyle Bir Kimseyi Gözü Görüyor Diye Vasıflandırsalar Bile Aslında O Kördür. Tövbe Edinceye Kadar Da Bu Mânevî Körlükten Kurtulamaz."

kaynaklar

1) Hilyet-ül-evliyâ; C.9, S.310

2) Tabakât-ı Ensârî; S.207

3) Sıfat-üs-safve; C.4, S.233

4) Câmiu Kerâmât-il-evliyâ; C.2, S.26

5) Nefehât-ül-üns; S.143

6) Tabakât-üs-sûfiyye; S.98, 200