tâbiînin Meşhurlarından Ve Büyük Velî, Fıkıh Âlimi. İsmi Aizullah Olup, Babasınınki Abdullah'tır. Künyesi Ebû İdris'dir. 629 (h.8) Senesinde Doğdu. Doğum Yeri Belli Değildir. Şam'da Yaşayan Ebû İdris Havlânî Eshâb-ı Kirâmın Sohbetleriyle Yetişti. Onlardan Çok Sayıda Hadîs-i Şerîf Nakletti. İlmiyle Amel Eden Bir Zât İdi. 699 (h.80) Senesinde Şam'da Vefât Etti.
ebüdderdâ, Ebû Zer, Huzeyfe, Ubâde Bin Sâmit, Avf Bin Mâlik, Ebû Hüreyre Gibi Birçok Âlimden Hadîs Bildirmiştir. Ondan Da Zührî, Mekhûl, Yûnus Bin Meysere Ve Başka Âlimler, Hadîs Rivâyet Etmişlerdir. Nesâî, Onun Hadîs İlminde Güvenilir Olduğunu Kabul Etmektedir. Ebû İdris Hazretleri, Şamlıların Vâizi Ve Hâkimiydi.
ebû İdris Havlânî Bir Gün Muaz Bin Cebel'e; "ben Seni Allah İçin Seviyorum." Dedi. Muaz Bin Cebel De Ona; "müjdelerim. Müjdelerim. Resûlullah'tan Duydum. O; "insanlardan Bir Topluluk İçin, Kıyâmet Günü Arş'ın Etrâfında Kürsüler Vardır. Onların İse, Yüzleri Dolunay Gecesindeki Ay Gibidir. İnsanlar Korku İçindedirler. Fakat Onlar Korkmazlar. Onlar; Allahü Teâlânın Kendilerine Korku Vermediği Velî Kullarıdır. Onlar Mahzûn Olmazlar." buyurdu. Peygamber Efendimize; "onlar Kimlerdir, Yâ Resûlallah?" Diye Sorulduğunda; "allahü Teâlâ İçin Birbirini Sevenler." buyurdu." Diye Müjde Verdi.
ebû İdris Hazretleri Buyurdular Ki:
yemenli Bir Zât Şöyle Duâ Ediyordu. "allah'ım! Benim Bakışımı İbret, Susmamı Tefekkür, Konuşmamı Zikir Yap."
"horasan'da Dahhâk Hazretleri İle Karşılaştım. Üzerimde, Eski Bir Kürk Vardı. Dahhâk; "kirli Elbiseler İçerisinde Temiz Bir Kalp, Temiz Elbiseler İçindeki Kirli Bir Kalbden Daha Hayırlıdır, İyidir." Buyurdu.
"mescidler, İyi Kimselerin Meclisleridir."
"kur'ân-ı Kerîm, Allahü Teâlânın Emirlerine İtâat Edenleri Müjdeler, Günahkârları Korkutur. Yapılması Gerekli İşleri Bildirir. Geçmiş Ümmetlerin, Hikâyeleri Ve Haberlerini Bildirir."
"kişi İçin Vakar, Ağırbaşlılık En Güzel Süslerdendir."
"bir Mescidde Toplanmış İnsanlar Arasında Yanan Bir Ateş Görmek, Orada Âlim Olmıyan Birinin Anlatmasını Görmekten Daha İyidir.
"bir Mescidde Söndürmekten Âciz Olduğum Bir Ateş Görmem, Orada Değiştiremiyeceğim Bir Bid'atı, Dinde Olmayıp Da Sonradan Ortaya Çıkarılan Hurâfeleri Görmemden Daha İyidir."
"allahü Teâlâ: Ey Âdemoğlu! Kızdığın Zaman Beni Hatırlarsan, Gazablandığım Zaman Ben De Seni Hatırlar, Helâk Ettiğim Kimselerle Berâber Seni Helâk Etmem." Buyurdu.
"allahü Teâlâ, Kıyâmet Gününde, Gece Karanlıkta Mescide Gidenlerin Yollarını Aydınlatır."
"îmânının Gitmesinden Korkmayan Kimsenin Îmânı Gider."
kaynaklar
1) Tezkiret-ül-huffâz; C.1, S.56
2) Tehzîb-ut-tehzîb; C.5, S.85
3) Şezerât-üz-zeheb; C.1, S.88
4) El-a'lâm; C.5, S.239
5) Hilyet-ül-evliyâ; C.3, S.122
6) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; C.1, S.272