konya'da Yetişen Velîlerden. İsmi Mustafa Olup, Babasınınki Veyis'tir. Konya'nın Yarma Bucağına Bağlı Şatır Köyünde 1888 (h.1303)de Doğdu. Babası Âlim, Velî Bir Zâttı. Küçük Yaşta Babasından İlim Öğrenmeye Başlayan Mustafa Efendi, Sonraları Medreseye Devâm Ederek Ziya Efendiden Ders Aldı. Kısa Zamanda İlimde Yüksek Derecelere Kavuştu. Zekî Ve Çok Kâbiliyetli Olan Mustafa Efendi, Osmanlı Devletinin Son Zamanlarında, Papazlarla Münâzara İçin Kısa Sürede İngilizce Öğrendi. Papazlara İslâmiyetin Hak Din Olduğunu Delillerle İsbât Etti.
mustafa Efendi, Derin İlminin Yanısıra Kerâmet Sâhibi Bir Zâttı. Medreselerde Uzun Süre Ders Verdi. Medreselerin Kaldırılmasından Sonra Pîrî Mehmed Paşa Câmiinde İmâm Ve Hatiplik Yapmaya Başladı. Kurulmasında Büyük Gayretler Sarf Eden Mustafa Efendi, İmâm-hatip Lisesinde Yedi Sene Kadar Ders Verdi. Kendisine Yüksek Makamlar Verilmek İstendiğinde; "ben, İslâmın Alelâde Bir Hizmetkârıyım. Allahü Teâlâ Beni Bu Hizmetten Ayırmasın." Dedi.
mustafa Efendi, Boş Zamanlarını Devamlı Allahü Teâlâya İbâdetle Geçirirdi. Fakir Fukara İle İlgilenir, Yoksulların Yardımına Koşar, İlim Ve İrfân Ehlinin İçine Düştüğü Müşkilleri Kısa Yoldan Hallederdi. Talebeleri İle Yaptığı Sohbetlerinde Ağırlık Devamlı Namaza Âit Olurdu. Namaza Fevkalâde Âşıktı.
talebelerinin Birinin Bir Gece Yarısı Çocuğu Oldu. "adını Hocam Koysun." Diyerek Sabah Namazında Azîziye Câmiine Gitti. Namazdan Sonra Hacı Veyiszâde Her Zamanki Gibi Odasına Giderken O Talebesinin Yanına Gelerek, Yavaşça; "oğlunun Adını Abdullah Koy. Ömrü Uzun Olsun, Âlim Olsun, Fâzıl Olsun." Diye Duâ Etti.
hacı Veyiszâde Ömrünün Sonlarına Doğru Şeker Hastalığına Yakalandı. Cansiperâne Çalışmalarından Dolayı Zayıf Düştü. 5 Şubat 1960 Cumâ Günü Vefât Etti. Ertesi Gün Kapı Câmiinde Çok Kalabalık Bir Cemâat Tarafından Kılınan Namazdan Sonra Üçler Mezarlığına Defnedildi. Kabri Ziyâret Mahallidir.
hacı Veyiszâde Mustafa Efendi Buyururdu Ki: "dünyâda Duracağın Kadar Dünyâ İçin, Âhirete İse Âhirette Duracağın Kadar Çalış."
"ne Kadar Yaparsan Yıkılacaktır, Ne Kadar Yaşarsan Ölünecektir."
kerâmet Ve Menkîbeleri
sıkıntıya Düşmekten Korkma
bir Gün Konya'nın Yakın Köylerinden Fakir Bir Genç Okumak İçin Konya'ya Gelip İmâm-hatip Okuluna Kaydoldu. Konya'ya Gelirken Annesi Bir Miktar Yiyecek Koymuştu. Okulun Açıldığı İlk Gün Kâdı İzzeddîn Câmiinde Akşam Namazı Kılan Genç, Mahzun Mahzun Duruyordu. Bunu Fark Eden Bir Zât Onun Yanına Yaklaşıp Kim Olduğunu, Ne İçin Geldiğini Sordu. Genç; "okumak İçin Geldim. İmâm-hatîbe Kaydoldum. Fakat Yatacak Yerim Yok." Dedi. O Zât, O Genci Yanına Alarak Hemen Arka Mahallede Bulunan Ve İmâmı Olmadığı İçin Aylardır Kapalı Duran Mahalle Mescidine Götürdü. Mescidin Küçük Bir İmâm Evi Vardı. O Zât; "istersen Burada Kalabilirsin. Senden Sâdece Burada İmâmlık Yapmanı İstiyorum." Dedi. O Genç Kabûl Etti.
kısa Süre Sonra Köyünden Getirdiği Yiyecekler Bitti. Birkaç Gün Aç Kalınca, Köye Gitmek İçin Hazırlandı. Tam Bu Sırada Yaşlı Bir Zât Kapıyı Çaldı. Mescidin İmâm-hatip Okuluna Giden, İmâmının Kendisi Olup Olmadığını Sordu. O Da Evet Cevâbını Verince; "al Yavrum Bunu Sana Hacı Veyiszâde Hoca Gönderdi. Selamı Vardır. Dersine Devâm Etmeni, Ye'se Kapılmamanı, Maddî Endişeden Uzak Olmanı, Sana Yeterince Yardımda Bulunacağını Söyledi." Dedi Ve Oradan Ayrılı.
genç Merakla Avucunu Açınca Elinde Fazla Miktarda Paraları Gördü. Bu Para Ona Bir Aydan Fazla Yeterdi. Her Ay O Zât Gelip Para Verirdi. Genç Kendisine Para Gönderen Şahsı Tanımak İstedi. Hacı Veyiszâde'nin Azîziye Câmiinde İmâmlık Yaptığını Öğrenince, Elini Öpmek Ve Teşekkür Etmek İçin Câmiye Gitti. Duâdan Sonra Odasına Gitmekte Olan Hacı Veyiszâde Gencin Yanında Durdu. Genç Gayri İhtiyârî Ayağa Kalkarak, Hemen Elini Öptü. Hoca Efendi Kulağına Eğilerek; "derslerine Devâm Et. Sıkıntıya Düşmekten Korkma." Dedikten Sonra Odasına Gitti. Gence Yardımları Uzun Süre Devâm Etti.
kaynaklar
1) Konya Velîleri; S.269
2) Konya Ticâret Odası Dergisi; S.2, Şubat-91
