çeştiyye Yolunun Büyüklerinden. Zâhirî Ve Bâtınî İlimler Sâhibi Bir Velî İdi. Huzeyfetü'l-mer'âşî Hazretlerinin Halîfelerinin İleri Gelenlerindendir. Künyesi Emîrüddîn Olup, Hakkındaki Bilgiler Çok Azdır. Hâce Hübeyret-ül-basrî Diye Bilinir. 900 (h.287) Yılında Vefât Etti.
on Yedi Yaşında Kur'ân-ı Kerîmi Ezberledi. Birçok Âlimden Din Ve Âlet, Yardımcı İlimleri Tahsil Etti. Kur'ân-ı Kerîmi Çok Okur, Çok İbâdet Ve Çok Duâ Eder, Allah Aşkından Devamlı Ağlardı. Bir Gün Duâ Edip Ağlarken, Gâipten Bir Ses İşitti: "ey Hübeyr! Seni Affedip, Bağışladık. Git, Huzeyfetü'l-mer'âşî'nin Hizmetinde Bulun!" Denildi. Hemen Yollara Düşüp, Huzeyfetü'l-mer'âşî Hazretlerinin Yanına Giderek, Talebeleri Arasına Katıldı. Bir Seneye Varmadan Hocasına Halîfe Oldu. Artık Gözü Hiçbir Dünyâ Lezzetini Görmüyordu. O Kadar Şiddetli Ağlardı Ki, Görenler Hâline Acır; "artık Bu Hayattan Geçmiş, Hemen Ölür." Derlerdi. Birçok Talebe Yetiştirip, İnsanları Cehennem Ateşinden Kurtarmak İçin Çalıştı. Talebeleri Arasında Bir Çok Velî Vardı. Bunlardan En Meşhûru Uluvv-i Dîneverî Hazretleridir.
hocası Huzeyfetü'l-mer'âşî İle Bir Beldeye Gittiklerinde, Başlarından Geçen Hâdiseyi Şöyle Anlatır:
huzeyfetü'l-mer'âşî Hazretleri, Kendisini Karşılamak İçin Toplanan Halkı Görünce, Allah Korkusundan Ağlamaya Başladı. Yanına Biri Gelip; "ey Üstâd! Niçin Bu Kadar Ağlayıp Sızlayıp, Sıkıntı Çekmektesin? Yoksa Allahü Teâlânın, Rahîm, Kerîm, Gafûr Olduğunu Bilmiyor Musun?" Dedi. Huzeyfe Hazretleri De; "allahü Teâlâ, Bir Fırka Cennet'te, Bir Fırka Cehennem'dedir Buyuruyor. Ben Acabâ, Bunların Hangisindeyim. Bunu Bilmediğim İçin Ağlıyorum." Buyurdu. Soran Kimse; "senin Kendinin Ne Olduğundan Haberin Yok, Nasıl Başkalarına Yol Gösterirsin?" Dedi. Huzeyfetü'l-mer'âşî, Bu Söz Üzerine Kendinden Geçip Bayıldı. Kendine Geldiği Zaman Orada Bulunan Herkesin Duyduğu, Gâibten Bir Ses Geldi: Ses; "ey Huzeyfe! Biz Seni Dost Edindik, Kıyâmet Günü Seni Cennetlikler Arasına Koyacağız." Diyordu. Bu Müjdeyle Orada Bulunan Üç Yüz Kadar Kâfir Müslüman Olup, Huzeyfe Hazretlerine Talebe Oldular.
kaynaklar
1) Hadîkat-ül-evliyâ; S.195
2) Sefînet-ül-evliyâ; S.28
3) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; C.3, S.191