büyük Âlim Ve Velî. Seyyid Fehîm Arvâsî Hazretlerinin Oğludur. 1871 (h.1287) Senesinde Arvas'ta Doğdu. 1916 (h.1334) Senesinde Otuz İki Yaşında Ermeniler Tarafından Şehîd Edildi.
küçük Yaşta İlim Tahsîline Başladı. Arvas Medresesinde Ve Gevaş'ta Babasının İcâzetli Talebelerinden, Molla Abdülcelîl'den Bir Müddet Okudu. İlk Bilgileri Öğrendi.daha Sonra Zamânın Meşhûr Âlimi Ve Tasavvufta Büyük Rehber Seyyid Abdülhakîm Arvâsî Hazretlerinden Başkale'de İlim Öğrendi. Onun Yüksek Huzûrunda İlmini Tamamladı. Bundan Sonra Da Tasavvufta Yetişmek Üzere Çalıştı. Bu Hocası Onu Lâyık Olduğu Feyz Ve Kemâl Derecelere Ulaştırdı.hilâfetle Şereflenip İrşâd İçin Önce Arvas'a Gitti. Sonra Hocasının Emriyle Van Müftülüğünü Kabûl Etti.
ders Arkadaşlarından Abdülmecîd Efendi Şöyle Anlatmıştır: "benim Yazım Düzgün Ve Güzel Olduğundan Hocamız Abdülhakîm Efendi Bana Muhammed Sıddîk'ın Hilâfetnâmesini Yazdırdı. Bunu Yazdırdıktan Sonra Bizimle Bir Hafta Hiç İlgilenmedi. Muhammed Sıddîk Bu Durum Karşısında Herhalde Bir Kabahatim Var Diye Çok Üzüldü. Üzüntüden Başını Kaldıramaz Olmuştu. Bir Gün Hocamız Abdülhakîm Efendi Bana; "muhammed Sıddîk'a Söyle At Hazırdır, Yarın Atına Binsin Buradan Gitsin." Buyurdu.
bunun Üzerine Ertesi Gün Muhammed Sıddîk Gâyet Üzgün Bir Halde Yola Çıkacaktı. Beldenin Eşrafı Onu Uğurlamak İçin Toplandı. Abdülhakîm Efendi Hazretleri İse Ona Dönüp Bakmadı Bile. Nihâyet Yola Çıkıp Ayrıldı Gitti. Çevkan Suyunun Yanına Vardığı Sırada Seyyid Abdülhakîm Arvâsî Hazretleri Onu Geri Çağırdılar. Koluna Girip İki Âşık Gibi Berâber Yürüyerek Geri Geldiler. Birbirlerini Çok Severlerdi. Herkes Onları Seyrediyordu. Muhammed Sıddîk'a Hilâfetnâmesini Verdiler. Tekrar İnsanlara Yaklaştılar. Muhammed Sıddîk Efendi Sevincinden Tebessüm Ediyordu.hocası Ona Halkın Gözleri Önünde Çok İltifat Gösterdi. Sonra Onu Tekrar Uğurlayıp, Gönderdi. Ona Önce Gösterdiği Sert Muâmeleye Temasla Şöyle Buyurdu: "her Şeyi Tamamdı. Ancak Kalbinde Seyyid Fehim Arvâsî Hazretlerinin Oğluyum Diye Bir Nokta Vardı. Onu Da Bu Muâmele İle Sildik."
muhammed Sıddîk Efendi Zâhirî Ve Bâtınî İlimlerde Yetişip Hocası Abdülhakîm Arvâsî Hazretlerinden İcâzet Aldıktan Sonra Arvas'ta Ve Van'da Hizmet Etti.van'da Bulunduğu Sırada Bir Gün Van Vâlisi Tâhir Paşa Zamânında, Van'a, Rûhun Bir İnsandan Başka Bir İnsana Geçtiğine İnanan Sapık Bir Kimse Gelmişti. Van'a Geliş Sebebini Vâli Tâhir Paşaya Anlatıp, Vâli Konağında Misâfir Olmuştu. Vâli Tâhir Paşaya Sapık Düşüncelerini Açınca, Bir Müddet Münâkaşa Ettiler. Bu Münâkaşadan Sonra Vâli Tâhir Paşa Da Van'da Bulunan Büyük Âlim Muhammed Sıddîk Efendiyi Vâli Konağına Dâvet Edip; "şöyle Sapık Bir Kimse Geldi. Bozuk Fikrini Yayarsa Zararlı Olur Ne Edelim?" Diye Sordu. Bunun Üzerine; "ben Şimdilik Onu Tam Mânâsıyla Susturup İknâ Edemem. Konuşma Çok Uzar. Onu Birkaç Sözle Ancak Hocam Seyyid Abdülhakîm Arvâsî Hazretleri İknâ Eder." Dedi. Bunun Üzerine Başkale'ye; "muhammed Sıddîk Çok Ağır Hasta Acele Teşrifinizi Dilemektedir." Diye Bir Tel Çekildi. Abdülhakîm Efendi Bu Haberi Alır Almaz Atına Binip Van'a Gitti. Talebesi Muhammed Sıddîk İle Buluşunca, Muhammed Sıddîk; "efendim Benim Hastalığım, Sıkıntım Şudur" Diyerek İnkârcı, Sapık Kimsenin Hâlini Anlattı Ve Cevap Verilerek Onun İknâ Edilip Susturulmasını Arzu Ettiğini Söyledi.
bunun Üzerine Abdülhakîm Efendi; "o Kimse İle Bahçede Görüşeceğim. Bir Yer Hazırlatın. Altı Yaşında Bir Eşeği De Bahçeye Bağlatıp Bir Müddet Aç Ve Susuz Bırakınız." Dedi. Bu Hazırlıklar Yapıldıktan Sonra Sapık Kimse İle Bahçede Görüşmek Üzere Bir Araya Geldiler. Konuya Geçmeden Önce Abdülhakîm Efendi Sapık Kimseye; "nerelisin? Evli Misin, Baban Öleli Kaç Sene Oldu?" Diye Sordu.sapık Kimse; "siz Şarklı Hocalar Birisi İle Karşılaşınca, Böyle Fuzûlî Sorular Sorarsınız. Buraya Ne İçin Geldiyseniz O Konuda Konuşalım." Dedi. Abdülhakîm Efendi Hazretleri; "dâvânızı Duydum. Yalnız Siz Çok İnsafsız Bir Kimsesiniz. İnsafsızlarla İlmî Münâzara Yapmayı Tercih Etmem." Buyurunca; "neden İnsafsız Mışım?" Dedi. "ifâdenize Göre Baban Altı Sene Önce Ölmüş Ve O Zaman Deminden Beri Şurada Anırıp Duran Şu Eşek Dünyâya Gelmiş Ve Babanın Rûhu Bu Eşeğe Geçmiş! Böyle İddiâ Ediyorum Aksini İsbât Edebilir Misin?" Deyince, Sapık Kimse Şaşırıp Kaldı Ve Yenik Düştü. Sapık Bir Düşüncede Olduğunun Farkına Vardı. Seyyid Abdülhakîm Efendinin Büyük Bir Âlim Ve Velî Olduğunu Anladı, İknâ Oldu.
bundan Sonra Seyyid Abdülhakîm Efendi İlmî Olarak Gâyet Geniş Açık Ve Anlayabileceği Bir Tarzda Rûhun Bir İnsandan Başka Bir İnsana Geçmeyeceğini, Bunun Mümkün Olmadığını Anlattı. Sapık Kimse Gerçekten İknâ Olup, Sapık Fikrinden Vaz Geçti. Îtikâdını Düzeltti Ve Tövbe Etti.
seyyid Abdülhakîm Efendi Onu Alıp Vâli Tâhir Paşanın Yanına Götürdü. "işte Bir İddiâ İle Buraya Kadar Gelmiş Bu Kimseyi Bir Eşekten Misâl Vererek Müslüman Ettik." Buyurdu. Sonra Bu Kimsenin Saptırdığı İnsanların Îtikâdının Düzeltilmesi İçin Tâhir Paşanın Gayret Göstermesini Ve Yardımcı Olmasını İstedi.
muhammed Sıddîk Efendi Van'da Müftü Olduğu Sırada Birinci Dünyâ Savaşı Çıkmıştı.bu Sıralarda Bir Gün Mejingir (yukari Kaymaz) Köyünde Mejingir Suyu Kenarında Kollarını Sıvamış Abdest Alıyordu.sağ Ayağını Yıkamış Sol Ayağını Yıkamak Üzere İken O Çevrede Bulunan Ermeni Komitacılarından İki Ermeni Yakınında Saklanmıştı. Ateş Edip Muhammed Sıddîk Efendiyi Vurdular. Atılan Kurşun Sağ Omuzundan Girip Sol Böğründen Çıkmıştı. Vurulduğunu Hissedince, Belindeki Kundaklı Silahı Çekip Ateş Etti.kendisini Yaralayanı Vurup Öldürdü. Diğerini De Yaraladı. Arkadaşları Da O Yaralıyı Öldürdüler. Muhammed Sıddîk Hazretleri Birkaç Saat Sonra Şehîd Oldu. Bu Arada Vasiyetini Yapmıştır. Kabr-i Şerîfi Mejingir Köyündedir. Fehmî Efendi Adında Fazîlet Sâhibi Bir Oğlu Vardı. 1969 Senesinde Vefât Etmiştir. Kabri, Babasının Kabri Yanındadır. Kerâmet Sâhibi Bir Velî İdi.
kaynaklar
1) İslâm Meşhûrları Ansiklopedisi; C.3, S.1538