hindistan'da Yetişen Büyük İslâm Âlimlerinden Ve Evliyânın En Üstünlerinden. İsmi, Muhammed Ubeydullah Serhendî Olup, İmâm-ı Rabbânî Hazretlerinin Torunu Ve İmâm-ı Muhammed Ma'sûm'un Üçüncü Oğludur. Güzel Ahlâkı, Kıymetli Vasıfları, Üstünlüğü, Yazı İle Anlatılamaz. 1628 (h.1038) Senesinde Dünyâya Geldi. Rahmetler Hazînesi Olan Amcası Muhammed Saîd, Muhammed Ubeydullah'ın Doğumuyla İlgili Olarak Şöyle Buyurdu: "muhammed Ubeydullah'ın Doğum Zamânına Yakın, bir Meleğin;"doğduğu Gün, Öldüğü Gün Ve Tekrar Diriltildiği Gün, Allahü Teâlânın Selâmı Onun Üzerine Olsun." (meryem Sûresi: 15) Meâlindeki Âyet-i Kerîmeyi Okuduğunu Duydum."
imâm-ı Muhammed Ma'sûm Hazretleri Gibi, Zamânın En Büyük Velîsinin Kıymetli Cevher Misâli Olan Bu Oğlu, Yüksek Babasının Teveccüh Ve Himmetleriyle Çok Güzel Edeb Ve Terbiye İle Yetişti. Aklı, Zekâsı, Edebi Ve Anlayışının Fevkalâde Olması, Asâlet Ve Yaradılışının Yüksekliği Sebebiyle Kısa Zamanda Zâhirî Ve Bâtınî Olarak Yükseldi.
rivâyet Edilir Ki; "bir Gün O Zamânın Âlimlerinden Mevlânâ Abdülhakîm, Hazret-i İmâm-ı Ma'sûm'un Huzûruna Gelerek; "efendim, Kalb, Bir Parça Ettir. Nasıl Zikredebilir?" Diye Suâl Etti. O Sırada Muhammed Ubeydüllah Da Orada Bulunuyordu Ve O Zamanlar Daha Yedi-sekiz Yaşlarındaydı. Bu Suâli İşitince, Hiç Düşünmeden; "dil De Bir Parça Ettir. Allahü Teâlânın Kudreti İle Nasıl Konuşuyor Ve Zikr Ediyor? Kalb Ne İçin Zikretmesin?" Dedi. Orada Bulunanlar Bu Tatminkâr Cevap Karşısında Bu Çocuğun İlmine, İdrâkinin Kuvvetine Hayret Ettiler."
muhammed Ubeydüllah'ın Şaşılacak Üstünlükleri, Büyüklük Hâlleri Böyle Daha Çocuk İken Görülmeye Başlamıştı. Kur'ân-ı Kerîmi Bir Ay Gibi Kısa Zamanda Ezberledi. O Ay Ramazan Ayı İdi. Her Gün Bir Cüz (kur'ân-ı Kerîmde Bulunan Yirmi Sahifelik Bölümlerden Her Biri) Ezberler, Akşam Terâvihde Onu Okurdu. Hattâ, Bu Hâdisenin Hac Yolunda Gemide Olduğu Ve O Ramazan Ayının Gemide Geçtiği De Bildirilmiştir.
muhammed Ubeydüllah'ın Büyük Ağabeyi Muhammed Sıbgatullah, Bu Kardeşi Hakkında; "kardeşim; Hâfız, Fâdıl, Hâcı, Ârif, Cömert, Velî, Müttekî, Takvâ Sâhibi, Babamın Makbûlü Ve Yüksek Dedem İmâm-ı Rabbânî'nin Âşıkıdır." Buyurmuştur.
muhammed Ubeydüllah Serhendî Hazretleri, Bambaşka Bir Keşf Sâhibi İdi. Öyle Ki, Dünyâda Olmuş Bütün İşleri Keşf Ederdi. Hattâ Bu Keşflerinin Çokluğundan Sıkılmaya Başlayıp, Bunlardan Kurtulması İçin Yüksek Babasına Yalvardı. Onun Bütün Vücûdu Göz Hükmünde İdi. Yâni Allahü Teâlâ Ona Bütün Vücûdu İle Görmek Nîmeti İhsân Etmişti. Hayâtının Sonuna Kadar Böyle Devâm Etti.
yüksek Babaları Olan İmâm-ı Ma'sûm Hazretlerinin mektûbât'ının Birinci Cildini Bu Oğlu Topladı. Yine Yüksek Babalarının Mekke-i Mükerreme Ve Medîne-i Münevvereyi Ziyâretleri Esnâsında Hâsıl Olan Yüksek Hâllerini, Arabî İfâde İle Toplayıp, Bir Kitap Hâlinde Yazdı. risâle-i Yâkûtiyye ismini Verdiği Bu Kitabını, Daha Sonra Fârisîye Çevirdi. Fârisî Nüshalarından Biri İstanbul'da Süleymâniye Kütüphanesinde Mevcuttur.
muhammed Ubeydüllah Hazretleri, Vefâtlarından Az Bir Müddet Evvel, Bulundukları Serhend Şehrinden Dehli'ye Gitti. 1672 (h.1083) Senesinde Bir Cuma Günü Dehli'den Dönüyorlardı. Öğleden Sonra İkindi Vaktiydi. Bir Ara; "namaz Vakti Oldu Mu?" Diye Sordu. Yanında Bulunan Âhund Sücâdil Vaktin Geldiğini Arzetti. Tekbir İçin Ellerini Kaldırdı Ve; "esselâmü Aleyküm Yâ Resûlallah! Sallallahü Aleyhi Ve Sellem". Dedi. Sonra Niyet Edip Namaza Başladı Ve Secdede İken Mübârek Rûhunu Cenâb-ı Hakk'a Teslim Eyledi. Muhammed Hâdî, Muhammed Pârisâ Ve Muhammed Sâlim İsimlerinde Üç Oğlu Vardı.
muhammed Ubeydüllah Hazretlerinin mektûbât'ı, hazînet-ül-me'ârif ismiyle Bilinmekte Olup, İçinde Yüz Elli Altı Mektup Vardır. Mektuplar Ekseriyetle Fârisî, Çok Az Kısımları Da Arabîdir. hazînet-ül-me'ârif 1973 (h.1393) Senesinde Pâkistan'da Basılmış Olup, Bu Kitapdanbirkaç Mektubun Tercümesi Aşağıdadır.
66. Mektup: Bu Mektup, Vaktin Sultânı Olan Ebü'l-muzaffer Muhyiddîn Muhammed Âlemgîr'e Yazılmış Olup, Tövbe Hakkındadır.
her Hamd Ve Medhin Hakîkî Sahibi Olan Ve İstediğini Yapıp, Dilediği Şekilde Hüküm Veren Allahü Teâlâya Hamd, O'nun Sevgili Peygamberine Ve Âline Her Zaman Dâimî Salât Ve Selâmlar Olsun.
bu Fakîre İhsân Ederek Gönderdiğiniz Kıymetli Mektubunuz Geldi. Çok Sevindirdiniz.
(mektubun Bundan Sonraki Kısmı, İmâm-ı Rabbânî Hazretlerinin Hindistan Vâlilerinden Hân-ı Hânân'a Yazdıkları Mektuptur. Muhammed Ubeydüllah Hazretleri, Sultan Âlemgîr'e Yüksek Dedelerinin Yazdıkları Mektubun Aynısını Yazmışlardır. Adı Geçen Mektup, mektûbât-ı İmâm-ı Rabbânî'nin2. Cildinin 66. Mektubudur.)
kıymetli Ömrümüz Günah İşlemekle, Kusur, Kabahat Yapmakla, Yanılmakla Geçip Gidiyor. Bunun İçin; Tövbeden, Allahü Teâlâya Boyun Bükmekden Söyleşmemiz, Verâ Ve Takvâdan Konuşmamız Hoş Olur. Allahü Teâlâ, Nûr Sûresi Otuz Birinci Âyetinde Meâlen; "ey Müminler! Hepiniz, Allahü Teâlâya Tövbe Ediniz! Tövbe Etmekle Kurtulabilirsiniz" buyuruyor. Tahrîm Sûresi, Sekizinci Âyetinde Meâlen; "ey Îmân Eden Seçilmişler! Allahü Teâlâya Dönünüz. Hâlis Tövbe Edin! Yâni Tövbenizi Bozmayın! Böyle Tövbe Edince Rabbiniz, Sizi Belki Affeder Ve Ağaçlarının, Köşklerinin Altından Sular Akan Cennetlere Sokar" buyuruyor. En'âm Sûresi, Yirminci Âyetinde Meâlen; "açık Olsun, Gizli Olsun Günahlardan Sakınınız!" buyuruyor. Günahlarına Tövbe Etmek, Herkese Farz-ı Ayndır. Hiç Kimse Tövbeden Kurtulamaz. Nasıl Kurtulur Ki, Peygamberlerin "aleyhimüsselâm" Hepsi Tövbe Ederdi. Peygamberlerin Sonuncusu Ve En Yükseği Olan Muhammed Aleyhisselâm Buyuruyor Ki: "kalbimde(envâr-ı İlâhiyyenin Gelmesine Engel Olan) perde Hâsıl Oluyor. Bunun İçin Her Gün, Yetmiş Kerre İstigfâr Ediyorum." yapılan Günahta, Kul Hakkı Bulunmayıp; Zinâ Yapmak, Alkollü İçki İçmek, Çalgı Dinlemek, Yabancı Kadınlara Bakmak, Kur'ân-ı Kerîmi Abdestsiz Tutmak Ve Bozuk İnanışlara Saplanmak Gibi, Yalnız Allahü Teâlâ İle Kendi Arasında Olursa; Böyle Günahlara Tövbe Etmek, Pişman Olmakla, İstigfâr Okumakla, Allahü Teâlâdan Utanıp, Sıkılıp, O'ndan Af Dilemekle O Günahlar Affolur. Farzlardan Birini Özürsüz Terk Etti İse, Tövbe İçin, Bunlarla Birlikte, O Farzı Da Yapmak Lâzımdır.
günahta Kul Hakkı Da Varsa, Buna Tövbe İçin, Kul Hakkını Hemen Ödemek, Onunla Helâllaşmak, Ona İyilik Ve Duâ Etmek De Lâzımdır. Mal Sâhibi, Hakkı Olan Ölmüş İse, Ona Duâ, İstigfâr Edip, Çocuklarına, Vârislerine Verip Ödemeli, Bunlara İyilik Yapmalıdır. Çocukları, Vârisleri Bilinmiyorsa, Mal Ve Diyet Mikdarı Parayı Fakirlere, Miskinlere Sadaka Verip, Sevâbını Hak Sâhibine Ve Eziyet Yapılana Niyet Etmelidir. Hazret-i Ali Buyuruyor Ki: Hazret-i Ebû Bekr Doğru Sözlüdür. Ondan İşittim Ki: "resûlullah Efendimiz;"günah İşleyen Biri, Pişmân Olur, Abdest Alıp Namaz Kılar Ve Günâhı İçin İstigfâr Ederse, Allahü Teâlâ, O Günâhı Elbette Affeder. Çünkü, Allahü Teâlâ, Nisâ Sûresi 109. Âyetinde(meâlen); "biri Günah İşler Veya Kendine Zulm Eder, Sonra Pişmân Olup, Allahü Teâlâya İstigfâr Ederse, Allahü Teâlâyı Çok Merhâmetli, Af Ve Magfiret Edici Bulur" Buyurmaktadır."dedi." Bir Hadîs-i Şerîfte; "günâhı Olan Kimse, İstigfâr Ve Tövbe Eder, Sonra Bu Günâhı Tekrar Yapar, Sonra Yine İstigfâr Söyler, Tövbe Eder. Üçüncüye Yine Yapar Ve Yine Tövbe Ederse, Dördüncü Olarak Yapınca, Büyük Günah Yazılır." buyruldu. Bir Hadîs-i Şerîfte; "müsevvifler Helâk Oldu" buyruldu. Yâni, İleride tövbe Ederim Diyenler, Tövbeyi Geciktirenler Ziyân Etti. Lokman Hakîm, Velî Veya Peygamber İdi. Oğluna Nasîhat Ederek; "oğlum, Tövbeyi Yarına Bırakma!çünkü, Ölüm Ansızın Gelip Yakalar" Dedi. İmâm-ı Mücâhid Buyuruyor Ki: "her Sabah Ve Akşam Tövbe Etmeyen Kimse, Kendine Zulmeder." Abdullah İbni Mübârek Buyurdu Ki: "haram Olarak Ele Geçen Bir Kuruşu, Sâhibine Geri Vermek, Yüz Kuruş Sadaka Vermekden Daha Sevâbdır." Âlimlerimiz Buyuruyor Ki: "haksız Alınan Bir Kuruşu Sâhibine Geri Vermek, Kabûl Olan Altı Yüz Nâfile Hacdan Daha Sevabdır" Yâ Rabbî! Kendimize Zulm Ettik. Bize Acımaz, Af Etmezsen, Hâlimiz Pek Fenâ Olur."
peygamber Efendimiz Buyurdu ki: "allahü Teâlâ Buyurur Ki: "ey Kulum! Emrettiğim Farzları Yap, İnsanların En Âbidi Olursun. Yasak Ettiğim Haramlardan Sakın, Verâ Sâhibi Olursun. Verdiğim Rızka Kanâat Eyle, İnsanların En Ganîsi Olursun, Kimseye Muhtaç Kalmazsın."peygamber Efendimiz Ebû Hüreyre'ye Buyurdu Ki: "verâ Sâhibi Ol Ki, İnsanların En Âbidi Olursun!"hasan-ı Basrî Buyurdu Ki: "zerre Kadar Verâ Sâhibi Olmak, Bin Nâfile Oruç Ve Namazdan Daha Hayırlıdır."ebû Hüreyre Buyurdu Ki: "kıyâmet Günü, Allahü Teâlânın Huzûrunda Kıymetli Olanlar, Verâ Ve Zühd Sâhipleridir." Allahü Teâlâ, Mûsâ Aleyhisselâma Buyurdu Ki: "bana Yaklaşanlar, Sevgime Kavuşanlar İçinde, Verâ Sâhipleri Gibi Yaklaşan Olmaz." Büyük Âlimlerden Bazısı Buyurdu Ki: "bir Kimse, Şu On Şeyi, Kendine Farz Bilmedikçe, Tam Verâ Sâhibi Olamaz: Gıybet Etmemeli. Müminlere Sû-i Zan Etmemeli, Kötü Bilmemeli. Kimse İle Alay Etmemeli. Yabancı Kadınlara, Kızlara Bakmamalı. Doğru Söylemeli. Kendini Beğenmemek İçin, Allahü Teâlânın Kendisine Yaptığı İhsânları, Nîmetleri Düşünmeli. Malını Helâl Yere Harcetmeli, Haramlara Vermemeli. Nefsi, Keyfi İçin, Mevki, Makam İstemeyip, Buraları İnsanlara Hizmet Yeri Bilmeli. Beş Vakit Namazı Vaktinde Kılmayı Birinci Vazife Bilmeli. Ehl-i Sünnet Âlimlerinin Bildirdiği Îmân Ve İşleri İyi Öğrenip, Kendini Bunlara Uydurmalı. Yâ Rabbî! Bizlere İhsân Ettiğin Nûru, Hidâyeti Arttır. Bizi Affet! Sen Her Şeyi Yapabilirsin."
kaynaklar
1) Umdet-ül-makâmât; S.389
2) Tam İlmihâl Seâdet-i Ebediyye (49. Baskı); Sh.637
3) Hazînet-ül-me'ârif
4) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; C.16, S.129