1877 yyly Kasym ayynyn 7'sini 8'ine ba?layan gece, civarda bulunan iki Ermeni köyünden gizlice harekete geçen kalabalyk bir çete, sinsi sinsi yakla?yp Erzurum'un me?hur Aziziye Tabyasy'na girmeyi ba?army?ty. Türk-Rus harbinin kanly ve karanlyk günleriydi; tabyayy savunan bir avuç Türk askeri derin uykuda idi. Yataklarynda bastyryldylar ve uykuda kylyçtan geçirildiler kahpece. Ve arkadan gelen Rus kuvvetleri de hiç bir mukavemet görmeksizin Aziziye Tabyasy'na yerle?tiler.Bu kahpe baskyndan yaraly olarak kurtulan bir asker, ko?a ko?a Erzurum'a varyp kara haberi yeti?tirdi. Minarelerden sabah ezâny yerine "Moskof Aziziye'ye girdi!" sesleri yükselmeye ba?lady. Bir anda bütün Erzurum duymu?tu, bu kara haberi. Ve bir anda bütün Erzurum ?ahlanyvermi?ti. Tüfe?i olan tüfe?ini kapty, olmayan eline ne geçirdi ise; tyrpan, kazma, kürek, sopayy alyp sokaklara döküldü. Erkekli, kadynly bütün Erzurum halky Aziziye'ye do?ru ko?maya ba?lady.?ehrin kenar bir mahallesindeki mütevazi bir evde oturan taze bir gelin vardy. Bir gün evvel, a?abeyi Hasan cepheden a?yr yaraly olarak eve getirilmi? ve birkaç saat önce, bu taze gelinin kollary arasynda can vermi?ti. Kocasy cephede idi.Minarelerden yükselen "Moskof Aziziye'ye girdi" seslerine, seferber olup ko?anlaryn u?ultulary kary?yyordu. Taze gelin, bu kara haberi duymu? gibi a?lamaya ba?layan üç aylyk bebe?ini emzirip, uyuttu. Usulca onu be?i?ine byrakty ve heyecan dolu bir sesle: "Seni bana Allah verdi, ben de seni Allah'a emanet ediyorum yavrum" diye myryldandy.Sonra ?ehit karde?inin dö?e?ine se?irtti. Ölüyü alnyndan öptü: "-Seni öldüreni öldürece?im ben de" dedi, kin dolu bir sesle.Ve masanyn üzerinden satyry kapmasyyla, kapydan dy?ary fyrlamasy bir oldu. O da çylgynca Aziziye'ye do?ru ko?makta olan kadynly-erkekli, ta?ly-sopaly kalabaly?yn arasyna kary?ty.Bütün Erzurum, o Dada?lar diyary ?ahlanmy?ty. Erzurum halky bir sel gibi akyyordu, canyn dan aziz saydy?y Aziziye Tabyasy'na do?ru.Aziziye'ye yerle?mi? bulunan Moskof, tabyaya yakla?makta olanlara kar?y yaylym ate?ine geçince, bir hayli Erzurumlu kyryldy. Onlaryn kyryly?yny görmek, ayakta kalabileni büsbütün ?ahlandyrmy? ve tabyanyn demir kapylaryna gülle gibi yükselen kalabalyk, bir anda içeri doluvermi?ti. Demir kapylar bile dayanamamy?ty bu ola?anüstü imân kar?ysynda.Aziziye'de bo?az bo?aza kanly bir dövü?tür ba?lady. Balta, tyrpan, kazma ve sopasy olmayan pençeleriyle Moskofun gyrtla?yna yapy?yyordu. O toplu tüfekli ordu, tam bir bozguna u?ramy?ty bu ilahi ?ahlany? kar?ysynda. Türk demeye dili dönmeyen Moskof askerleri Osmanlyyy da kysaltyp, sadece "Osman"a çevirmi?lerdi. Ba?y dara gelen "Osman teslim" deyip canyny kurtarmaya bakyyordu. Ba?ka bir zaman olsaydy, Türk'ün merhameti galebe çalardy belki. Fakat bu zaman, ba?ka zamanlardan çok farklyydy. Aziziye'nin dy?ynda ve içinde kadynly, ihtiyar ly, çocuklu yüzlerce Erzurumlu, kanlar içinde yatyyordu. Onlara ate? açanlar acymy?lar myydy?Ne "Osman"y dinleyen oldu, ne de "teslim"e kulak asan". Taze gelin de elinde satyry, kar?ysyna çykan Moskof'un kafasyna, suratyna indiriyordu. ?ehit dü?en a?abeyinin acysyny, bin Moskof'u öldürse içinden atamazdy.2000'e yakyn Moskof askeri öldürülmü? ve Aziziye kurtarylmy?ty. Dü?manyn geri kalan kysmy, selameti atlaryna atlayyp kaçmakta bulmu?tu. Onlary takip etmek için Erzurum'lunun aty yok, fakat ne lazym, ruhlar kanatlydyr. Kaçan atlyyy kovalayan yaya, yine de yakalayyp haklamayy biliyordu.Yaralylar arasynda taze gelin de vardy. Elinde satyry ile dövü?ürken aldy?y bir yaranyn tesiriyle o da kanlar içinde yere yykylmy?ty. Fakat yaraly olarak, baygyn halde bulundu?u zaman dahi elindeki kanly satyryny syky sykyya kavramy?, byrakmyyordu hyrs dolu pençelerinin arasyndan.Ady Nene idi taze gelinin. O günden sonra da bütün Erzurum'un tanyyyp saydy?y ki?ilerin arasyna katyldy. Doksansekiz yyllyk ömrü boyunca bütün Erzurumlulara Moskof'un Aziziye'de nasyl tepeleni?ini anlatty. Fakat kendinden birkaç kelime ile bahsetti. Ölümünden bir yyl önce kendisini ziyaret eden NATO Ba?kumandany'na "Ben o zaman icâp eden ?eyi yapmy?tym. Bugün de icâp ederse any ?eyi yaparym" demi? ve Amerikaly generali kendine hayran byrakmy?ty